We zien hier een huis aan de Heemraadsingel. Rond de voordeur en de ramen zijn gekleurde bakstenen aangebracht, een vorm van versiering die vaker wordt aangetroffen op huizen uit die periode. De gebruikte stenen zijn het resultaat van een verandering in het productieproces van bakstenen dat in de 19e eeuw plaatsvond. Voor die tijd maakte men handvormstenen; hierbij worden moppen klei met de hand in een houten vorm geduwd.
In de 19e eeuw kwam de strengpers op. Met grote kracht wordt klei door een schroef in een kamer geperst om daarna uit een spuitmond te komen; de kracht wordt geleverd door een stoommachine, vandaar dat stenen maken op die manier in vroegere eeuwen niet mogelijk was. De (rechthoekige) worst die uit de machine komt wordt met een snijdraad gesneden tot blokken die in de oven gebakken kunnen worden.
Stenen uit de strengpers zijn te herkennen aan het gladde oppervlak, veel gladder dan van de handvormstenen. Dat maakt dat deze stenen ook geschikter zijn voor het aanbrengen van een glazuurlaag.
Door in de pers een niet-rechthoekige spuitmond aan te brengen kan men ook stenen met een andere vorm maken; zo zijn hier stenen met een afgeronde hoek gebruikt. Er zijn ook bakstenen met een zogenaamde kraal gemaakt, zoals op de 2e foto (een huis aan de Bergweg) te zien is. Het voorgaande is een van de vele voorbeelden van hoe nieuwe technische mogelijkheden door architecten worden toegepast.
door: Nico Booij