Virtuele rond­leidingen en lezingen

Gilde Rotterdam

Gilde Rotterdam

Kerkringen

Dorpen met een kerkring zijn er vele te vinden op de Zeeuwse en Zuidhollandse eilanden. De dorpskerk is omringd door een straat, vaak met gracht, die in veel gevallen Kerkring heet. De meest noordelijke voorbeelden zijn die in Charlois en Ridderkerk; de laatste (hier Kerksingel geheten) is op de foto te zien.

Zulke dorpen zijn ontstaan vanaf de 11e eeuw, toen men begon aanzienlijke gebieden in te dijken om ze voor de landbouw geschikt te maken. Er was natuurlijk behoefte aan transport, maar landwegen waren er niet in dit drassige land. Echter, op plaatsen waar een kreek of rivier dicht bij de dijk kwam, kon een haventje worden aangelegd. Bij dat haventje vestigden zich de eerste dorpsbewoners in houten huisjes op de dijk; dat was de beste plek om te wonen. Het eerste kerkje in zo'n dorp zal niet veel meer dan een houten schuurtje zijn geweest. Als het dorp groter en belangrijker werd, voldeed dit niet meer en begon men een stenen kerk te bouwen. Dat kon vanwege funderingsproblemen niet op de dijk en zo kwam de kerk op enige afstand van de dijk te staan, met een verbindingspad vanaf de dijk.

Nu werd in de Middeleeuwen het platteland vaak geteisterd door rondtrekkende roversbenden, vaak bestaande uit (ex-)soldaten die geen werk meer hadden als hun werkgever (een koning, hertog of bisschop) geen geld meer had om de oorlog voort te zetten. Het was dus verstandig om rond de kerk een sloot te graven zodat deze als toevluchtsoord kon dienen. Dit was in feite afgekeken van de kastelen die ook deze functie hadden in tijden van gevaar. De sloot is later vaak gedempt, maar de ringstraat bestaat nog.

De kerkring van Charlois bezoeken we tijdens de rondleiding in Charlois, en die van Ridderkerk is met diverse RET-buslijnen gemakkelijk te bereiken; vlak bij de halte Koningsplein.

door: Nico Booij

Hop mee naar de volgende locatie
naar vorige pagina