Iedereen die wel eens door Rotterdam wandelt komt vroeger of later wel op de Parklaan tussen het Westplein het Het Park uit. Voor velen één van de mooiste straten van de stad. En menigeen zal zich daar hebben afgevraagd voor wie of wat die fontein bedoeld is met die raadselachtige woorden Paddenstoelen, De Violiers, Veertig en De Berkelmans.
Het antwoord staat op de onderste rand van de fontein: Ter herinnering aan Willem Schürmann. Wie was Willem Schürmann?
Willem Schürmann was een Rotterdamse toneel- en romanschrijver. De woorden op de fontein zijn de titels van zijn belangrijkste werken.
Hij is geboren in de Korte Hoogstraat. Zijn vader had een kledingmagazijn en zijn moeder was afkomstig uit Engeland. In zijn jeugd heeft een paar jaar in Engeland en Frankrijk doorgebracht. Na zijn middelbare schooltijd is hij ook een tijd naar Amerika geweest om in de leer te gaan bij handelsbedrijven. Maar hij ontdekte dat hij beter kon schrijven dan handeldrijven.
In zijn roman De Berkelmans (ondertitel ′Rotterdamschen winkelstands-roman′, over een gezin waarvan de vader worstelt met zijn volwassen wordende kinderen) voert hij al een figuur op die veel weg heeft van Lodewijk Pincoffs: ′Bardofs, den bankier, die ongeveer een kwarteeuw geleden ′t plan had van Horredam (de naam voor Rotterdam in de roman) een wereld-havenstad te maken. Zijn plannen had hij doorgezet met den steun van een groot deel der burgerij, dat aan hem hun geld toevertrouwde. Hij was een rijk man en zeer gezien. Z′n grootsche onderneming had hem gebroken. Het kapitaal waarover hij beschikte bleek ontoereikend en hij was gevlucht naar Amerika (...). Nog steeds leefden er menschen die door Bardofs plannen geruïneerd waren.′ Later schreef hij nog het toneelstuk Het Dubbele Leven waarin dit thema centraal stond.
De culturele elite in Rotterdam was aangeslagen door de dood van de populaire Willem Schürmann. Onder hen werd geld ingezameld dat al een jaar later leidde tot de onthulling van dit monument ontworpen door beeldhouwer Charles van Wijk. De bronzen engel op het monument werd echter gestolen en om het te vervangen werd Bon Ingen Housz gevraagd de fluitspeelster te maken die de fontein nu nog siert.
Zijn toneelstukken werden in het eerste kwart van de 20e eeuw met succes opgevoerd maar zijn werken zijn nu in de vergetelheid geraakt. Achter de Goudsesingel is een straat naar hem vernoemd.
door: Frans de Jonge
